In mijn vorige blog schreef ik over brutale nieuwsgierige mensen. Brutaal door de inhoud maar vooral door de manier waarop. Maar het zijn vaak ook de onwetende en werkelijk geïnteresseerde mensen die je het hemd van het lijf vragen. Wat willen zij nu werkelijk weten? En hoe kun je daar mee omgaan?

Jarenlang reisde ik voor mijn werk met de trein. ’s Morgens moest iedereen nog wakker worden en was het vol maar rustig in de trein. ’s Middags was het druk en bleek iedereen welbespraakt. Het gebeurde zeer regelmatig dat medereizigers opmerkingen maakte over mijn geleidehond of vragen daarover stelde. Dat kon ik vaak nog wel aan. Voorlichting geven over de rol van de geleidehond was tenslotte mijn werk. Hoewel het voelde als overwerken kwamen de antwoorden op de automatische piloot uit mijn mond. Totdat de vragensteller plots persoonlijk werd: ‘Gaat u nu naar huis?’, ‘U werkt, hoe doet u dat dan?’ en ‘Woont u alleen?’

Vervolgvragen vermijden
In het begin was ik nog bereid om te vertellen en uit te leggen. Later kreeg ik er genoeg van om mijn privéleven met de treinreizigers te delen. Ik besloot er een spel van te maken. Alleen ja of nee antwoorden op een gesloten vraag zoals ‘woon je zelfstandig?’ En toelichting geven bij een open vraag als ‘Hoe kun je dan lezen?’. Veelal duurt het even voordat de vragensteller doorheeft wat je doet. Daarbij kun je je afvragen hoe nuttig het is om eerlijk te zijn.
Ik beken dat er mensen zijn die denken dat ik alleen in een flatje woon of gewoon nog thuis. Want vertellen dat ik samenwoon of zelfs dat ik moeder ben dat brengt zoveel nieuwe vragen met zich mee als ‘kan je partner dan ook niet zien?’, ‘Hoe verschoon je je kindje dan?’ Waarom zou je informatie geven die aanleiding geeft tot vervolgvragen waarop je de antwoorden niet met Jan en alleman wilt delen.

De zesde vandaag
Dit zijn trucs die prima toe te passen zijn bij onbekende mensen die je bijvoorbeeld onderweg tegen komt.  Bij die groep kun je er vaak ook nog voor kiezen om het gesprek volledig af te kappen. Dit door te zeggen dat je de inhoud privé vindt, je daar liever niet over praat waar je kind bij is of door aan te geven dat deze persoon vandaag al de zesde is die ernaar vraagt (ook al is hij/zij de eerste).
Een gesprek op deze manier afkappen ligt niet in ieders natuur.  Daarbij kan het juist bij bekenden zoals een buurvrouw, collega of de moeder van een vriend(je/innetje) positief uitwerken om hun vragen wel te beantwoorden.

Wat is de impact?
Dit zijn vaak juist de mensen bij wie je een goede indruk wilt maken, die je ooit nog nodig kunt hebben. Bij die mensen kan het zinvol zijn om ze uit te nodigen voor een kop koffie. Je kan dan vooraf zelf bedenken wat je ze wilt vertellen en wat niet.
Is je dat te veel, bedenk dan dat de vragensteller vooral nieuwsgierig is naar de impact of naar waarom hun vooroordelen niet kloppen. Impact wil zeggen Hoe staat je leven nu op zijn kop? Voor mij houdt dat in dat ik altijd met het openbaar vervoer reis, ik altijd en overal wordt vergezeld door mijn geleidehond en afhankelijk ben van spraak en braille waarmee ik alles kan lezen. Voor jou en je gezin houdt het misschien wel meer structuur, veel ziekenhuisbezoeken of gebarentaal leren in. Een vooroordeel dat ik vaak hoor is: ‘Maar je ziet toch niet wat ie doet?’ Mijn kindje is opgegroeid met veel aanraking, altijd een handje geven buiten en weet dat je maar beter antwoord kan geven als ik iets vraag.

Bewust zijn van de informatie die je wel en niet wilt delen helpt je in gesprekken. Tegelijkertijd is het van belang om te weten welke informatie men nu eigenlijk van jou nodig heeft.
Ik ben benieuwd of jij dit vragenvuur herkent. En ben je er achter wat men dan daadwerkelijk van je wil horen?